Thời gian qua, do công tác quản lý còn nhiều bất cập, dẫn tới tình trạng buôn bán, sử dụng vật tư nông nghiệp như phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng tràn lan trên thị trường... ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng, gây thiệt hại về kinh tế cho người nông dân.

     Liên tiếp thu giữ lượng lớn phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng

     Tại Tiền Giang: Ngày 13/4/2023, Ðội Quản lý thị trường số 5, Cục Quản lý thị trường tỉnh Tiền Giang phối hợp Phòng Nông nghiệp huyện Cái Bè kiểm tra đột xuất một hộ kinh doanh vật tư nông nghiệp tại huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang. Tại thời điểm kiểm tra, Ðoàn kiểm tra ghi nhận cơ sở buôn bán thuốc BVTV nhưng không niêm yết giá, buôn bán phân bón không có quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam. Tiến hành lấy ba mẫu phân bón gửi kiểm nghiệm chất lượng, lực lượng liên ngành xác định có hai mẫu không đạt; trong đó, 1 mẫu bị làm giả và 1 mẫu không bảo đảm chất lượng. Lô hàng vi phạm là 3,5 tấn phân bón trị giá hơn 50 triệu đồng.

     Tại Cần Thơ: Hồi tháng 4/2023 Đội Quản lý thị trường số 1 (Cục Quản lý thị trường TP. Cần Thơ) phối hợp với Trạm Trồng trọt và BVTV huyện Vĩnh Thạnh kiểm tra hộ kinh doanh N.Đ.M (địa chỉ tại xã Thạnh An) phát hiện lô phân bón hỗn hợp NP có dấu hiệu vi phạm về chất lượng. Kết quả kiểm nghiệm mẫu phân bón trên có chất lượng không phù hợp theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng phân bón (QCVN 01-189:2019/BNNPTNT). 

     Tại An Giang: Ngày 05/5/2023, tại QL91 (phường Nhơn Hưng, thị xã Tịnh Biên, An Giang), Đội QLTT số 2 tiến hành kiểm tra xe tải BS: 66C-040.20 do ông P.N.N điều khiển, phát hiện phương tiện chở 95 bao phân bón do Công ty TNHH MTV P.H (địa chỉ tại huyện Cao Lãnh, Đồng Tháp) sản xuất. Toàn bộ hàng hóa trên đều không có hóa đơn, chứng từ (bản chính), có nhãn không ghi đủ các nội dung bắt buộc phải thể hiện theo tính chất hàng hóa.

Phân bón giả, kém chất lượng gây thiệt hại cho nông dân. 

Cũng tại An Giang: Ngày 4/6/2023 Đội Quản lý thị trường số 3 thuộc Cục QLTT tỉnh An Giang chủ trì, phối hợp Phòng Kinh tế, Đội Cảnh sát kinh tế (CSKT) - Công an TP.Long Xuyên tiến hành kiểm tra Công ty TNHH MTV S.N.B (phường Mỹ Hòa) do ông H.K.H làm Giám đốc, phát hiện và tạm giữ hơn 3.000 gói thuốc BVTV (trị giá trên 100 triệu đồng) có dấu hiệu vi phạm về nhãn hàng hóa. 

     Tại Ðắk Nông: Vào các ngày 2, 7 và 14/6, Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Ðắk Nông tiến hành kiểm tra 3 xe ô tô tải, 5 đại lý kinh doanh phân bón. Qua kiểm tra đã tạm giữ 79,55 tấn phân bón do Công ty cổ phần quốc tế Nông nghiệp Sài Gòn Xanh sản xuất. Theo kết luận giám định của cơ quan chức năng xác định, toàn bộ gần 80 tấn phân bón do Công ty cổ phần quốc tế Nông nghiệp Sài Gòn Xanh sản xuất đều là phân bón giả. 

     Vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng len lỏi khắp các tỉnh gây hoang mang cho nông dân

     Theo Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, hằng năm, ước tính cả nước sử dụng hơn 11 triệu tấn phân bón. Do lợi nhuận mang lại quá lớn, nhiều doanh nghiệp đã nhập khẩu các loại phân bón hữu cơ vo viên, SA về rồi đóng bao ghi nhãn mác nhập nhèm giống như phân vô cơ như DAP, NPK, URE... bán với giá ngang bằng hoặc thấp hơn phân DAP và NPK chính hiệu, làm tăng chi phí cho người nông dân, trong khi tác dụng của các loại phân bón nhập nhèm không như mong đợi.

     Ông Nguyễn Văn Trung, ở xã Ðại Xuyên (huyện Phú Xuyên, Hà Nội) chia sẻ: "Mỗi khi vườn cây trồng của nhà bị sâu, bệnh hại, ông thường mua thuốc tại các cửa hàng tạp hóa. Có lần mua và sử dụng thuốc BVTV được quảng cáo là hàng chất lượng cao, nhưng khi phun cho cây, tình trạng sâu, bệnh không có tiến triển. Sau nhiều lần chịu thiệt hại do mua phải thuốc BVTV chất lượng kém, thậm chí là hàng giả, ông đã mất dần niềm tin với các loại sản phẩm này...".

     Hoang mang chứng kiến thị trường tràn lan phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng, dù đang chuẩn bị cho vụ mùa sắp tới nhưng chị Hoàng Hai, ở huyện Cai Lậy (Tiền Giang) cho biết, gia đình chị có hơn 2 công đất lúa, nhưng vụ mùa vừa rồi lại lỗ nặng vì mua phải phân bón giả.

     Theo Hiệp hội Phân bón Việt Nam, nạn phân bón giả, thuốc BVTV kém chất lượng đã len lỏi khắp các tỉnh, thành phố, tập trung nhiều ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long, khiến nông dân rất lo lắng, hoang mang bởi việc sử dụng các loại sản phẩm chất lượng kém không chỉ gây thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế, sức khỏe của nhiều người.

     Phân bón, thuốc BVTV là loại vật tư không thể thiếu trong sản xuất cây trồng. Mỗi năm, hàng triệu nông dân phải bỏ ra một khoản tiền rất lớn để mua phân bón, thuốc BVTV mà chính họ không thể xác định đó là giả hay thật.

     Hậu quả do nạn phân bón giả gây ra rất lớn, làm cho hàng triệu người dân lâm vào cảnh nợ nần chồng chất vì cây trồng bị thiệt hại, năng suất thấp không có tiền thanh toán mua vật tư nông nghiệp. Song hiện nay, trên thị trường vẫn bày bán tràn lan nhiều loại phân bón giả, thuốc BVTV thuộc danh mục cấm. Nhiều doanh nghiệp lợi dụng sự thiếu thông tin của người dân, sự hám lợi của các đại lý, đưa các loại phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng vào từng thôn, bản. Việc làm này không chỉ gây thiệt hại cho người nông dân mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến các doanh nghiệp sản xuất chân chính.

     Ðể chủ động đấu tranh, xử lý các hành vi, vi phạm trong sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV, góp phần bảo vệ lợi ích người nông dân, các ban, ngành liên quan cần chủ động theo dõi, đánh giá đúng tình hình hoạt động buôn lậu, sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV là hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ trên từng địa bàn.

Quy chuẩn quốc gia QCVN 01-189: 2019/BNNPTNT- Quy chuẩn quốc gia về chất lượng phân bón

Ngày 27 tháng 8 năm 2019 Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Thông tư số 09/2019/TT-BNNPTNT. Trong đó, có ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng phân bón QCVN 01-189: 2019 và có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2020.

Quy chuẩn này quy định về phân loại, chỉ tiêu chất lượng, yếu tố hạn chế, phương pháp thử và yêu cầu quản lý đối với phân bón trong quá trình sản xuất, buôn bán và nhập khẩu phân bón.

Quy chuẩn này áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân trong nước và tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động liên quan đến lĩnh vực phân bón tại Việt Nam.

Nguyên tắc chung về quản lý chất lượng phân bón: Việc quản lý chất lượng phân bón (bao gồm sản xuất trong nước, nhập khẩu, lưu thông trên thị trường) phải tuân thủ các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa và pháp luật về quản lý phân bón; đảm bảo minh bạch, khách quan, không phân biệt đối xử về xuất xứ hàng hóa và tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến chất lượng sản phẩm, hàng hóa, phù hợp với thông lệ quốc tế, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất, buôn bán và người tiêu dùng.

Phân bón nhập khẩu phải được kiểm tra nhà nước về chất lượng trước khi thông quan và phải tuân theo các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, pháp luật về quản lý phân bón.

Quy định về chứng nhận hợp quy: Việc chứng nhận hợp quy đối với phân bón được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và Thông tư số 02/2017/TT-BKHCN ngày 31 tháng 3 năm 2017 về sửa đổi, bổ sung một số điều của thông tư số 28/2012/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ quy định về công bố hợp chuẩn, công bố hợp quy và phương thức đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

Quy định về công bố hợp quy: Phân bón nhập khẩu công bố hợp quy dựa trên kết quả chứng nhận của Tổ chức chứng nhận hợp quy được chỉ định. Phân bón sản xuất trong nước công bố hợp quy dựa trên kết quả chứng nhận của Tổ chức chứng nhận hợp quy được chỉ định hoặc dựa trên kết quả tự đánh giá sự phù hợp của tổ chức, cá nhân có phân bón công bố hợp quy.

Việc thử nghiệm chất lượng phân bón phục vụ chứng nhận và công bố hợp quy theo quy định tại Quy chuẩn này phải được thực hiện bởi tổ chức thử nghiệm đã đăng ký hoạt động thử nghiệm theo quy định của Nghị định số 107/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2016; Nghị định số 154/2018/NĐ-CP ngày 09 tháng 11 năm 2018 của Chính phủ và được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ định.

                                                                                                      Nguồn: vietq.vn